Dış Borçlar Sorunu
Dış Borçlar Sorunu
Osmanlı Devleti'nin Borçlarının Kökeni:
- Osmanlı Devleti, ekonomik sıkıntılar ve savaşlar nedeniyle 1854 Kırım Savaşı sırasında ilk kez dış borç almıştır.
- Zamanla artan ekonomik krizler, devletin borçlarını artırmış ve Duyun-u Umumiye İdaresi kurulmuştur.
- Duyun-u Umumiye, Osmanlı’nın dış borçlarının ödenmesi amacıyla devlet gelirlerinin bir kısmını kontrol eden uluslararası bir kurum haline gelmiştir.
Lozan Konferansı ve Dış Borçlar:
- Lozan Barış Antlaşması (1923) sırasında Osmanlı Devleti'nin borçları gündeme gelmiştir.
- Türkiye, Osmanlı Devleti'nin yasal devamcısı olarak borçların sorumluluğunu üstlenmiştir. Ancak, bu borçların Adil bir şekilde paylaştırılması gerektiğini savunmuştur.
- Osmanlı'dan ayrılan devletler (Irak, Suriye, Lübnan, Mısır, Bulgaristan, Yunanistan, vb.) borçların bir kısmını ödemeyi kabul etmişlerdir.
Atatürk ve İzmir İktisat Kongresi (1923):
- Atatürk, Lozan'da borçların görüşüldüğü dönemde İzmir İktisat Kongresi'ni toplamıştır.
- Kongrede, ekonomik bağımsızlığı sağlamaya yönelik kararlar alınmış ve dış borçlar konusunda dikkatli bir politika izlenmiştir.
- Türkiye’nin ekonomik kalkınması için tarım, sanayi ve ticaret alanlarında atılımlar hedeflenmiştir.
Dış Borçların Ödenmesi:
- Türkiye, 1929 Dünya Ekonomik Krizi nedeniyle dış borçlarını ödemekte zorlanmıştır.
- Krizin etkisiyle borçların ödenmesi için taksitlendirme ve indirim talepleri gündeme gelmiştir.
- Türkiye, krizden çıkış sürecinde ekonomik istikrar sağlamış ve borçlarını ödemeye devam etmiştir.
- 1954 yılında son taksit ödenmiş ve Osmanlı'dan kalan borçlar tamamen kapatılmıştır.
KPSS İçin Önemli Notlar:
- 1854: Osmanlı’nın ilk dış borcu (Kırım Savaşı).
- Duyun-u Umumiye: Borçların ödenmesini denetleyen kurum.
- Lozan Antlaşması: Borçların paylaştırılması kararlaştırıldı.
- İzmir İktisat Kongresi: Ekonomik bağımsızlık ve kalkınma hedeflendi.
- 1929 Dünya Ekonomik Krizi: Türkiye, borç ödemelerinde zorlandı.
- 1954: Osmanlı borçlarının tamamı ödendi.
Yorumlar
Yorum Gönder