Gelişim Nedir ? - Gelişimin Temel Kavramları Nelerdir ?

 Gelişim, bir canlının, özellikle insanın, doğumdan ölümüne kadar geçirdiği değişim ve olgunlaşma sürecini ifade eder. Bu süreç, biyolojik, psikolojik, sosyal ve bilişsel alanlarda devam eden evrimsel bir gelişimi içerir. Gelişim, sadece bir organizmanın fiziksel büyümesini değil, aynı zamanda kişilik, zeka, beceriler, duygusal tepkiler ve sosyal ilişkilerdeki değişimleri de kapsar.

Gelişimin Temel Kavramları:

1. Büyüme:
   Büyüme, gelişimin bir parçası olan fiziksel boyutlardaki değişim ve artışı ifade eder. Bu, genetik faktörler ve çevresel etmenlerin etkisiyle bedensel olarak gerçekleşir. Örneğin, boy uzaması, kilo alımı gibi fiziksel değişimler büyüme olarak kabul edilir.

2. Olgunlaşma:
   Olgunlaşma, genetik olarak belirlenmiş biyolojik bir süreçtir. Organizmanın çevreye daha uyumlu hale gelmesini ve fonksiyonel yeteneklerini kazanmasını sağlar. Bu süreç, doğrudan öğrenme veya çevre etkisiyle değil, genetik faktörlerle belirlenir.

3. Öğrenme:
   Öğrenme, çevresel etmenler ve deneyimler aracılığıyla elde edilen değişikliklerdir. Bu süreç, yeni bilgilerin edinilmesi ve becerilerin kazanılmasını içerir. Öğrenme, gelişimin çevresel bir boyutudur ve kişilik, yetenekler, düşünme şekli ve davranışlarda değişimlere yol açar.

4. Hazırbulunuşluk:
   Hazırbulunuşluk, bir bireyin çevresindeki yeni bilgi ve becerileri öğrenmeye ne kadar hazır olduğu ile ilgilidir. Bu kavram, bireyin genetik ve çevresel faktörlerin etkisiyle öğrenmeye açık olduğu dönemi ifade eder. Birey, belirli bir öğrenme sürecine başlamadan önce bu süreç için hazır olmalıdır.

5. Deneyim ve Yaşantı:
   Deneyim, bireyin çevresiyle etkileşim yoluyla edindiği bilgi ve becerilerdir. Yaşantı ise bu deneyimlerin birey üzerinde bıraktığı kalıcı izler ve etkilerden bahseder. Her bireyin farklı yaşantıları ve deneyimleri, gelişim süreçlerini farklı yönlerde etkiler.

6. Çevre ve Kalıtım:
   Gelişim süreci, kalıtım ve çevre etkileşiminin bir sonucudur. Kalıtım, genetik mirasla aktarılan özellikleri ve yetenekleri ifade ederken, çevre, bireyi şekillendiren sosyal, kültürel, ekonomik ve çevresel faktörleri içerir. Gelişimde her iki faktörün de önemli bir rolü vardır.

7. Bireysel Farklılıklar:
   Her birey, genetik yapısı, çevresi ve deneyimleri doğrultusunda farklı gelişim süreçleri yaşar. Bireysel farklılıklar, her insanın gelişim hızını, yaşam deneyimlerini ve kişisel özelliklerini farklı kılar.

Sonuç olarak, gelişim, bir insanın yaşamı boyunca fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal alanlarda geçirdiği değişim ve olgunlaşma sürecidir. Bu süreç biyolojik, psikolojik, sosyal faktörlerin etkileşimiyle şekillenir ve her birey için farklılıklar gösterebilir.