Havza Genelgesi

 

Havza Genelgesi (28 Mayıs 1919)

Havza Genelgesi, Milli Mücadele'nin ilk resmi bildirisi olarak kabul edilir ve Türk milletinin işgallere karşı örgütlü bir şekilde direnmesini sağlama amacı taşır. Mustafa Kemal, Samsun'dan sonra Havza'ya geçerek burada halkın işgallere karşı tepkisini organize etmek için bu genelgeyi yayımlamıştır.

Havza Genelgesi'nin Amaçları:

• Halkı Bilinçlendirmek: İşgallerin haksız ve hukuksuz olduğunu halka duyurarak işgallere karşı tepki oluşturmak.
• Direnişi Örgütlemek: İşgallere karşı yerel direnişleri birleştirmek ve bilinçli bir milli mücadele hareketi başlatmak.
• İşgallere Karşı Tepki Göstermek: İşgallerin haksızlığını dünya kamuoyuna duyurmak ve İtilaf Devletleri'ne tepki göstermek.

Havza Genelgesi'nin İçeriği:

1. İşgallere Karşı Mitingler Düzenlenmesi:
   Halk, işgallere karşı mitingler düzenleyerek tepkisini göstermeye teşvik edilmiştir.
2. Büyük Devletlere Telgraf Çekilmesi:
   İşgallerin haksızlığı hakkında büyük devletlere telgraflar çekilmesi istenmiştir.
3. Azınlıklara Zarar Verilmemesi:
   İşgallere karşı yapılan etkinliklerde azınlık halka zarar verilmemesi gerektiği belirtilmiştir. Bu, işgallere karşı yapılan mücadelenin haklılığını koruma amacı taşır.
4. Orduların Terhis Edilmemesi:
   Osmanlı Hükümeti'nin orduları terhis etme kararına karşı gelinmiş, orduların dağıtılmaması ve silahların muhafaza edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Havza Genelgesi'nin Sonuçları:

• Genelgenin ardından çeşitli şehirlerde protesto mitingleri düzenlenmiş ve işgallere karşı tepkiler artmıştır.
• Mustafa Kemal’in direnişi organize ettiği ve bağımsızlık mücadelesine öncülük ettiği anlaşılmıştır.
• İşgallerin protesto edilmesi, İtilaf Devletleri'nin dikkatini çekmiş ve İstanbul Hükümeti, Mustafa Kemal’i İstanbul’a çağırmıştır. Ancak, Mustafa Kemal gitmeyerek mücadeleyi sürdürmüştür.
• Havza Genelgesi, halkın işgallere karşı tepkisini arttırmış ve milli mücadelenin temelini oluşturan direniş ruhunu pekiştirmiştir.

Havza Genelgesi'nin Önemi:

• Milli Mücadele'nin ilk resmi bildirisi olup milli direnişi organize eden ilk belgedir.
• İşgallere karşı halkın tepkisini artırarak bağımsızlık mücadelesinin örgütlenmesini sağlamıştır.
• Mustafa Kemal’in liderliğinde gerçekleşen bağımsızlık hareketinin sistemli bir hale geldiğini göstermiştir.
• Osmanlı Hükümeti’nin otoritesinin dışında bağımsız bir hareket başlamıştır.

Havza Genelgesi Sonrası:

• Mustafa Kemal, Havza'dan sonra Amasya'ya geçerek Amasya Genelgesi'ni hazırlamış ve mücadeleyi daha geniş bir alana yaymıştır.
• İstanbul Hükümeti’nin baskıları artmış, ancak Mustafa Kemal milli mücadeleye devam etmiştir.

---

Sonuç:

Havza Genelgesi, işgallere karşı halkı bilinçlendiren ve milli mücadelenin temelini atan ilk önemli adımdır. Mustafa Kemal'in önderliğinde işgallere karşı topyekûn bir direnişin başlangıcı olmuştur.