I. Abdülhamit Dönemi ve Islahatları

 

I. Abdülhamit Dönemi ve Islahatları  📚

I. Abdülhamit'in Saltanatı (1774-1789)

  • I. Abdülhamit, Osmanlı Devleti'nin Gerileme Dönemi padişahlarındandır.
  • Devletin içinde bulunduğu askeri, siyasi ve ekonomik zorluklar nedeniyle ıslahat yapma gereksinimi duymuştur.
  • Küçük Kaynarca Antlaşması'nın olumsuz etkilerini hafifletmek için çeşitli düzenlemeler yapmıştır.

Mali Islahatlar

  • Ulufe Alım-Satımının Yasaklanması:
    • Ulufe, Yeniçerilere maaş olarak verilen paraydı.
    • Yeniçerilerin maaşlarının alınıp satılması, rüşvet ve yolsuzluklara neden oluyordu.
    • Bu uygulama yasaklanarak devlet içindeki rüşveti ve yolsuzluğu azaltmak hedeflenmiştir.
  • İç Borçlanma Sistemi:
    • III. Mustafa döneminde başlatılan Esham Sistemi devam ettirilmiştir.
    • Hazineye kaynak sağlamak amacıyla iç borçlanmaya gidilmiştir.
  • Cülus Bahşişinin Kaldırılması:
    • Padişahların tahta çıkışında asker ve devlet memurlarına verilen cülus bahşişi geleneği sona erdirilmiştir.
    • Hazine üzerindeki gereksiz yük azaltılmaya çalışılmıştır.

Askeri Islahatlar

  • İstihkam Okulu'nun Açılması:
    • Osmanlı ordusunun teknik gücünü artırmak amacıyla kurulmuştur.
    • İstihkamcı subaylar yetiştirilerek savunma sistemleri güçlendirilmiştir.
    • Mühendislik bilgisiyle donatılan bu subaylar, savunma hatlarının modernleştirilmesinde rol oynamıştır.
  • Mühendishane-i Bahri Hümayun:
    • Deniz Mühendishanesi olarak da bilinir.
    • Osmanlı donanmasını modernleştirmek amacıyla deniz subayları yetiştirilmiştir.
    • Batı tarzı eğitim verilerek Osmanlı donanmasının teknik ve stratejik kapasitesi artırılmıştır.
  • Yeniçerilerin Sayılması:
    • Yeniçeri Ocağı'nın mevcut asker sayısı belirlenmiştir.
    • Maaş alan ancak askerlik yapmayan kişilerin tespiti ve usulsüzlüklerin önlenmesi amaçlanmıştır.
    • Yeniçeri Ocağı’ndaki düzensizlikleri gidermek için yapılan bu girişimler tam anlamıyla başarılı olamamıştır.

Eğitim ve İdari Islahatlar

  • Batı Tarzı Eğitim:
    • Batı'nın askeri teknikleri öğrenilmeye çalışılmıştır.
    • Teknik eğitime verilen önem artmıştır.
  • Merkezi Yönetim ve Denetim:
    • Devletin idari işleyişini düzene sokmak için merkezden yönetimi güçlendirme çalışmaları yapılmıştır.
    • Vali ve devlet görevlilerinin denetimi artırılmıştır.

Dış Politika ve Savaşlar

  • Rusya ile Yaşanan Sorunlar:
    • Küçük Kaynarca Antlaşması'nın ağır şartları nedeniyle Osmanlı'nın siyasi itibarı zedelenmiştir.
    • Rusya'nın Ortodoksların hamisi olma iddiası, Osmanlı'nın iç işlerine müdahalesine yol açmıştır.
  • Osmanlı-Rus Savaşları:
    • 1787-1792 Osmanlı-Rus ve Avusturya savaşları başlamıştır.
    • Osmanlı Devleti, savaşı kaybederek Ziştovi Antlaşması ve Yaş Antlaşması'nı imzalamak zorunda kalmıştır.

I. Abdülhamit'in Islahatlarının Değerlendirilmesi

  • Mali Islahatlar, ekonomiyi toparlama çabası olarak olumlu karşılanmıştır ancak uzun vadede yeterli olmamıştır.
  • Askeri ıslahatlar, devletin savunma gücünü artırmaya yönelik olup başarılı olamamıştır.
  • Ulufe alım-satımının yasaklanması ve cülus bahşişinin kaldırılması, rüşvet ve israfı azaltmak için yapılmış önemli adımlardır.
  • Ancak köklü reformlar yerine geçici tedbirler alınmış, devletin gerilemesini durdurmak mümkün olmamıştır.

KPSS İçin Önemli Notlar:

  • Ulufe Alım-Satımının Yasaklanması: Rüşvetin önlenmesine yönelik bir adımdır.
  • İç Borçlanma (Esham) Sistemi: Hazineye gelir sağlamak için başvurulmuştur.
  • Cülus Bahşişinin Kaldırılması: Hazine üzerindeki yükü azaltmak için yapılmıştır.
  • İstihkam Okulu ve Mühendishane-i Bahri Hümayun: Askeri modernleşme girişimleridir.
  • Yeniçerilerin Sayılması: Askeri düzensizliği önlemeye yönelik bir adımdır.
  • Küçük Kaynarca Antlaşması: Osmanlı'nın siyasi ve ekonomik olarak zayıfladığı bir döneme işaret eder.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Risaletü'n Nushiye kimin eseridir?