I. Abdülhamit Dönemi ve Islahatları
I. Abdülhamit Dönemi ve Islahatları 📚
I. Abdülhamit'in Saltanatı (1774-1789)
- I. Abdülhamit, Osmanlı Devleti'nin Gerileme Dönemi padişahlarındandır.
- Devletin içinde bulunduğu askeri, siyasi ve ekonomik zorluklar nedeniyle ıslahat yapma gereksinimi duymuştur.
- Küçük Kaynarca Antlaşması'nın olumsuz etkilerini hafifletmek için çeşitli düzenlemeler yapmıştır.
Mali Islahatlar
- Ulufe Alım-Satımının Yasaklanması:
- Ulufe, Yeniçerilere maaş olarak verilen paraydı.
- Yeniçerilerin maaşlarının alınıp satılması, rüşvet ve yolsuzluklara neden oluyordu.
- Bu uygulama yasaklanarak devlet içindeki rüşveti ve yolsuzluğu azaltmak hedeflenmiştir.
- İç Borçlanma Sistemi:
- III. Mustafa döneminde başlatılan Esham Sistemi devam ettirilmiştir.
- Hazineye kaynak sağlamak amacıyla iç borçlanmaya gidilmiştir.
- Cülus Bahşişinin Kaldırılması:
- Padişahların tahta çıkışında asker ve devlet memurlarına verilen cülus bahşişi geleneği sona erdirilmiştir.
- Hazine üzerindeki gereksiz yük azaltılmaya çalışılmıştır.
Askeri Islahatlar
- İstihkam Okulu'nun Açılması:
- Osmanlı ordusunun teknik gücünü artırmak amacıyla kurulmuştur.
- İstihkamcı subaylar yetiştirilerek savunma sistemleri güçlendirilmiştir.
- Mühendislik bilgisiyle donatılan bu subaylar, savunma hatlarının modernleştirilmesinde rol oynamıştır.
- Mühendishane-i Bahri Hümayun:
- Deniz Mühendishanesi olarak da bilinir.
- Osmanlı donanmasını modernleştirmek amacıyla deniz subayları yetiştirilmiştir.
- Batı tarzı eğitim verilerek Osmanlı donanmasının teknik ve stratejik kapasitesi artırılmıştır.
- Yeniçerilerin Sayılması:
- Yeniçeri Ocağı'nın mevcut asker sayısı belirlenmiştir.
- Maaş alan ancak askerlik yapmayan kişilerin tespiti ve usulsüzlüklerin önlenmesi amaçlanmıştır.
- Yeniçeri Ocağı’ndaki düzensizlikleri gidermek için yapılan bu girişimler tam anlamıyla başarılı olamamıştır.
Eğitim ve İdari Islahatlar
- Batı Tarzı Eğitim:
- Batı'nın askeri teknikleri öğrenilmeye çalışılmıştır.
- Teknik eğitime verilen önem artmıştır.
- Merkezi Yönetim ve Denetim:
- Devletin idari işleyişini düzene sokmak için merkezden yönetimi güçlendirme çalışmaları yapılmıştır.
- Vali ve devlet görevlilerinin denetimi artırılmıştır.
Dış Politika ve Savaşlar
- Rusya ile Yaşanan Sorunlar:
- Küçük Kaynarca Antlaşması'nın ağır şartları nedeniyle Osmanlı'nın siyasi itibarı zedelenmiştir.
- Rusya'nın Ortodoksların hamisi olma iddiası, Osmanlı'nın iç işlerine müdahalesine yol açmıştır.
- Osmanlı-Rus Savaşları:
- 1787-1792 Osmanlı-Rus ve Avusturya savaşları başlamıştır.
- Osmanlı Devleti, savaşı kaybederek Ziştovi Antlaşması ve Yaş Antlaşması'nı imzalamak zorunda kalmıştır.
I. Abdülhamit'in Islahatlarının Değerlendirilmesi
- Mali Islahatlar, ekonomiyi toparlama çabası olarak olumlu karşılanmıştır ancak uzun vadede yeterli olmamıştır.
- Askeri ıslahatlar, devletin savunma gücünü artırmaya yönelik olup başarılı olamamıştır.
- Ulufe alım-satımının yasaklanması ve cülus bahşişinin kaldırılması, rüşvet ve israfı azaltmak için yapılmış önemli adımlardır.
- Ancak köklü reformlar yerine geçici tedbirler alınmış, devletin gerilemesini durdurmak mümkün olmamıştır.
KPSS İçin Önemli Notlar:
- Ulufe Alım-Satımının Yasaklanması: Rüşvetin önlenmesine yönelik bir adımdır.
- İç Borçlanma (Esham) Sistemi: Hazineye gelir sağlamak için başvurulmuştur.
- Cülus Bahşişinin Kaldırılması: Hazine üzerindeki yükü azaltmak için yapılmıştır.
- İstihkam Okulu ve Mühendishane-i Bahri Hümayun: Askeri modernleşme girişimleridir.
- Yeniçerilerin Sayılması: Askeri düzensizliği önlemeye yönelik bir adımdır.
- Küçük Kaynarca Antlaşması: Osmanlı'nın siyasi ve ekonomik olarak zayıfladığı bir döneme işaret eder.
Yorumlar
Yorum Gönder