I. Balkan Savaşı

 

I. Balkan Savaşı 

I. Balkan Savaşı'nın Tarihi Arka Planı

• Tarih: 8 Ekim 1912 - 30 Mayıs 1913
• Taraflar:
  • Balkan İttifakı: Yunanistan 🇬🇷, Bulgaristan 🇧🇬, Sırbistan 🇷🇸, Karadağ 🇲🇪
  • Osmanlı Devleti 🇹🇷
• Antlaşma: Londra Antlaşması, 30 Mayıs 1913

Savaşın Nedenleri

1. Milliyetçilik Akımı ve Panslavizm:

   • Fransız İhtilali'nin etkisiyle Balkanlarda milliyetçilik hareketleri güçlendi.
   • Rusya'nın, Slav milletlerini bir araya getirme amacıyla izlediği Panslavizm politikası bölgede kışkırtıcı bir etki yarattı.

2. Osmanlı Devleti'nin Zayıflığı:

   • Osmanlı Devleti’nin siyasi ve askeri zayıflığı, Balkan devletlerini isyana teşvik etti.
   • Trablusgarp Savaşı'nda yaşanan başarısızlık, Osmanlı'nın Balkanlardaki otoritesini iyice zayıflattı.

3. Balkan Devletleri Arasındaki İttifaklar:

   • Rusya’nın desteğiyle Sırbistan, Karadağ, Bulgaristan ve Yunanistan arasında Osmanlı’ya karşı Balkan İttifakı kuruldu.
   • Amaç, Osmanlı’yı Balkanlardan tamamen çıkarmak ve toprak paylaşımı yapmaktı.

4. Etnik ve Dini Çatışmalar:

   • Balkanlarda farklı etnik gruplar arasındaki anlaşmazlıklar Osmanlı Devleti’nin kontrolünü zorlaştırdı.

---

Savaşın Başlaması ve Gelişimi

• Savaşı başlatan devlet Karadağ oldu ve 8 Ekim 1912’de Osmanlı'ya saldırdı. Ardından diğer Balkan devletleri Osmanlı Devleti'ne savaş açtı.
• Osmanlı Devleti, aynı anda dört devletle savaşmak zorunda kaldı ve cephelerde büyük bir başarısızlık yaşandı.
• Osmanlı ordusunda yaşanan disiplin sorunları, asker kaçakları ve yanlış stratejiler mağlubiyeti hızlandırdı.
• Selanik, Manastır, İşkodra ve Yanya gibi önemli bölgeler kaybedildi.
• Edirne'nin düşmesi, savaşın Osmanlı açısından en ağır kayıplarından biri oldu.

Londra Antlaşması (30 Mayıs 1913)

• Ege Adalarının durumu büyük devletlerin kararına bırakıldı.
• Arnavutluk bağımsızlığını ilan etti.
• Arnavutluk, Osmanlı Devleti'nden ayrılan son Balkan ülkesidir.
• Osmanlı Devleti, Midye-Enez hattının batısındaki tüm topraklarını kaybetti. Bu durum Osmanlı’nın Balkanlar'daki egemenliğinin sona erdiğini gösterir.

I. Balkan Savaşı'nın Sonuçları ve Önemi

1. Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki Varlığı Sona Erdi:

   • Osmanlı, Balkanlar'daki neredeyse tüm topraklarını kaybetti.
   • Savaş sonunda sadece Doğu Trakya (Edirne ve Kırklareli) Osmanlı'nın elinde kaldı.

2. Arnavutluk'un Bağımsızlığı:

   • Arnavutluk, bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı'dan ayrılan son Balkan devleti oldu.
   • Arnavutluk’un bağımsızlığı, Sırbistan’ın denize çıkma hayallerini engelledi ve Balkanlar'daki gerginliği artırdı.

3. Bâb-ı Âli Baskını (23 Ocak 1913):

   • İttihat ve Terakki Cemiyeti, hükümet darbesi yaparak yönetimi ele geçirdi.
   • Mahmud Şevket Paşa sadrazam oldu ve İttihat ve Terakki, devlet yönetiminde etkin hale geldi.
   • Bu baskın, Osmanlı tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.

4. Balkan Devletleri Arasında Rekabet:

   • Osmanlı Devleti'nin yenilmesiyle birlikte Balkan devletleri arasında toprak paylaşımı sorunu çıktı.
   • Özellikle Bulgaristan'ın geniş topraklara sahip olması, diğer Balkan devletlerini rahatsız etti ve bu durum II. Balkan Savaşı’nın çıkmasına zemin hazırladı.

5. Demografik ve Sosyal Etkiler:

   • Savaş sırasında Balkanlardan Anadolu'ya büyük bir göç dalgası yaşandı.
   • Göçler, Anadolu'da demografik yapıyı değiştirdi ve sosyoekonomik sorunlara yol açtı.

Osmanlı Devleti'nin Savaşta Başarısız Olma Nedenleri:

• Askerî ve stratejik hazırlıksızlık
• Balkan İttifakı'nın planlı ve koordineli saldırıları
• Ordunun disiplinsizliği ve yeterli modern teçhizattan yoksun oluşu
• Komutanlar arasındaki uyumsuzluk ve koordinasyon eksikliği
• Trablusgarp Savaşı'nın devam etmesi nedeniyle bölgedeki askeri gücün zayıf kalması
• Etnik ve mezhepsel sorunların derinleşmesi