I. Dünya Savaşı
I. Dünya Savaşı
Savaşın Başlangıcı:
- 28 Haziran 1914: Avusturya-Macaristan veliahtı Arşidük Franz Ferdinand, Saraybosna’da Gavrilo Princip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürüldü.
- Bu suikast, I. Dünya Savaşı'nın kıvılcımı oldu.
- Avusturya-Macaristan’ın Sırbistan’a savaş ilanı, diğer büyük devletleri de savaşın içine çekti.
Savaşın Uzamasında ve Kısalmasında Rol Oynayan Devletler:
- Savaşın süresini uzatan devlet: Osmanlı Devleti
- Osmanlı, savaşa katılarak geniş cepheler açtı ve müttefiklerine lojistik destek sağladı.
- Savaşın süresini kısaltan devlet: ABD
- 1917'de savaşa katılarak İtilaf Devletleri’nin zaferini hızlandırdı.
- Savaştan ilk ayrılan devlet: Japonya
- Asya'daki Alman sömürgelerine yönelik saldırılarda bulundu, ancak kısa sürede savaştan çekildi.
- Savaşa son katılan devlet: Yunanistan
- 1917'de İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa katıldı.
- Taraf değiştiren devlet: İtalya
- Başlangıçta İttifak Devletleri'nin yanında yer aldı, fakat gizli antlaşmalarla İtilaf Devletleri'ne geçti.
- Savaştan çekilen devlet: Rusya
- 1917 Bolşevik İhtilali sonucunda savaştan çekildi ve Brest-Litovsk Antlaşması yapıldı.
Osmanlı’nın Savaşa Girişi:
- İngilizlerden kaçan Alman gemileri: Goeben ve Breslau (Osmanlı'daki isimleriyle Yavuz ve Midilli)
- Bu gemiler, Osmanlı Devleti'ne sığındı ve Osmanlı bayrağı çekildi.
- 29 Ekim 1914: Bu gemiler Rusya'nın Sivastopol ve Odesa limanlarını bombalayarak Osmanlı’yı savaşa soktu.
- Osmanlı Devleti'nin savaşa girmesiyle yeni cepheler açıldı ve savaş geniş bir coğrafyaya yayıldı.
Önemli Bilgiler:
- İttifak Devletleri: Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı Devleti, Bulgaristan
- İtilaf Devletleri: İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya (1915’ten sonra), Japonya, ABD (1917’den sonra), Yunanistan
- ABD'nin savaşa girmesindeki neden: Almanya’nın sınırsız denizaltı savaşı yaparak Amerikan gemilerini batırması.
- Rusya'nın savaştan çekilmesinin nedeni: 1917'deki Bolşevik İhtilali ve iç karışıklıklar.
- İtalya'nın taraf değiştirmesinin nedeni: İtilaf Devletleri'nin toprak vaatleri.
- Savaşın sona ermesi: 11 Kasım 1918'de Almanya’nın ateşkes talebiyle sona erdi.
I. Dünya Savaşı’nın Sonuçları:
- Versay Antlaşması (1919): Almanya'nın ağır şartlarla teslim olması.
- Osmanlı'nın dağılması: Mondros Ateşkes Antlaşması ve Sevr Antlaşması süreci başladı.
- Avusturya-Macaristan İmparatorluğu yıkıldı, yerini Avusturya, Macaristan, Çekoslovakya ve Yugoslavya aldı.
- Rusya'da Bolşevik Devrimi yaşandı ve Sovyetler Birliği kuruldu.
- Milletler Cemiyeti kuruldu ancak kalıcı barışı sağlayamadı.
Yorumlar
Yorum Gönder