I. Mehmet (Çelebi)

 

📌 I. Mehmet (Çelebi) Dönemi Detaylı Konu Anlatımı

Osmanlı Devleti’nin toparlanma sürecinde önemli bir yere sahip olan I. Mehmet, "Çelebi" unvanıyla da bilinir. Fetret Devri'nin sona ermesini sağlayarak devleti yeniden birleştirmesi nedeniyle "Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu" olarak kabul edilir. İşte I. Mehmet döneminin ayrıntılı incelemesi:

🏛️ Tahta Çıkışı ve Fetret Devri'nin Sonu

• Ankara Savaşı (1402) sonrasında Osmanlı Devleti Fetret Devri'ne girmiştir.
• Fetret Devri (1402-1413), Yıldırım Bayezid'in oğulları arasında taht kavgalarının yaşandığı zorlu bir dönemdir.
• Mehmet Çelebi, kardeşleri İsa Çelebi, Musa Çelebi ve Süleyman Çelebi ile mücadele ederek 1413 yılında Edirne'de hükümdarlığını ilan etti.
• Osmanlı Devleti’nin merkezi otoritesini yeniden sağladı ve devleti toparladı.

⚔️ Askeri ve Siyasi Olaylar

📍 Venediklilerle İlk Deniz Savaşı (Çalıbey Savaşı, 1416)

• Osmanlı Devleti'nin ilk deniz savaşı, Venediklilerle yapılmıştır.
• Çalıbey Savaşı olarak bilinen bu çatışmada Osmanlı donanması mağlup olmuştur.
• Bu yenilgi, Osmanlı Devleti'nin donanma gücünü geliştirmesi gerektiğini göstermiştir.

📍 Şeyh Bedrettin İsyanı (1416)

• Şeyh Bedrettin, Yıldırım Bayezid döneminde kazaskerlik yapmış önemli bir din adamıdır.
• Fetret Devri'nin ardından, ekonomik ve sosyal sıkıntılar nedeniyle Sarayönü, Karaburun ve Edirne civarında bir isyan başlatmıştır.
• Şeyh Bedrettin İsyanı, Osmanlı Devleti'nin karşılaştığı ilk dini ve sosyal nitelikli isyan olarak kabul edilir.
• İsyan, Çelebi Mehmet tarafından bastırılmış ve Şeyh Bedrettin idam edilmiştir.

📍 Düzmece Mustafa İsyanı

• Yıldırım Bayezid'in oğlu olduğunu iddia eden Düzmece Mustafa, Bizans'ın desteğiyle isyan çıkarmıştır.
• İsyan bastırılmış, Düzmece Mustafa yakalanarak Limni Adası'na sürgün edilmiştir.
• Ancak ilerleyen dönemde II. Murat döneminde yeniden isyan etmiş ve bu sefer idam edilmiştir.

🏛️ İdari ve Sosyal Düzenlemeler

• Fetret Devri'nde bozulan merkezi otoriteyi yeniden sağlamak için devlet teşkilatını güçlendirdi.
• Beylerbeylik sistemini yeniden düzenleyerek merkezî yönetimi kuvvetlendirdi.
• Anadolu'da dağılmış olan toprakları yeniden bir araya getirip Anadolu Türk birliğini sağlamaya çalıştı.

🔶 I. Mehmet Döneminin Genel Değerlendirmesi

• Fetret Devri'nin sona ermesiyle birlikte Osmanlı Devleti yeniden toparlanmış, siyasi ve askerî gücünü yeniden kazanmıştır.
• Şeyh Bedrettin İsyanı, Osmanlı’nın merkeziyetçi yapısına yönelik ilk ciddi tehdit olarak öne çıkmıştır.
• Denizlerde Venedik ile karşılaşılan mağlubiyet, donanma gücünün önemini ortaya koymuştur.
• I. Mehmet, Osmanlı Devleti'nin siyasi varlığını korumasını sağlamış ve devletin kurumsallaşmasına katkıda bulunmuştur.