Kafkasya Cephesi
Kafkasya Cephesi
Kafkasya Cephesi'nin Açılma Nedenleri:
- Bakü petrollerine ulaşmak: Stratejik enerji kaynaklarına hakim olma amacı.
- Rusların Doğu Anadolu’daki ilerleyişini durdurmak: Bölgedeki Osmanlı hakimiyetini koruma isteği.
- Orta Asya Türkleri ile birleşme: Türk dünyasıyla bütünleşme düşüncesi.
- Kars, Ardahan ve Batum'u (Elviye-i Selase) geri almak: 1878 Berlin Antlaşması ile kaybedilen toprakları geri alma hedefi.
Savaşın Başlangıcı ve Gelişimi:
- Osmanlı Devleti’nin savaştığı ilk cephe olup 1914-1918 yılları arasında sürmüştür.
- Enver Paşa, Sarıkamış Harekâtı'nı başlattı. Ancak ağır kış şartları, yanlış sevkiyat ve hazırlık eksiklikleri nedeniyle 60.000’den fazla askerimiz donarak şehit oldu.
- Ruslar, Erzurum, Bayburt, Van, Muş, Bitlis, Erzincan ve Trabzon’u işgal ettiler.
- Ruslara yardım eden Ermeniler, Osmanlı ordusunun zayıfladığı noktalarda isyan ettiler ve cephe gerisinde sabotajlar yaptılar.
Mustafa Kemal’in Rolü:
- Mustafa Kemal, Muş ve Bitlis'i düşman işgalinden kurtararak önemli başarılar elde etti.
- Bu başarılarından dolayı Altın Kılıç Madalyası ile ödüllendirildi.
- Mustafa Kemal'in başarıları, onun askeri yeteneklerinin bir kez daha öne çıkmasına neden oldu.
Rusya’nın Çekilmesi:
- 1917 Bolşevik İhtilali nedeniyle Rusya'da iç karışıklıklar başladı.
- Brest-Litovsk Antlaşması (3 Mart 1918): Rusya, savaştan çekildi ve Kars, Ardahan, Batum Osmanlı Devleti'ne geri verildi.
- Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti, I. Dünya Savaşı'nda toprak kazandığı tek cephe olan Kafkasya Cephesi'nde başarı sağlamış oldu.
Tehcir Kanunu:
- Ruslarla işbirliği yapan Ermenilerin, Doğu Anadolu'daki isyan ve katliamlarının artması sonucu 1915'te Tehcir Kanunu çıkarıldı.
- Ermeniler, güvenlik gerekçesiyle Suriye ve Lübnan'a zorunlu göçe tabi tutuldu.
- Tehcir Kanunu'nun amacı, cephe gerisindeki güvenliği sağlamak ve isyanları bastırmaktı.
- Günümüzde bu olaylar, uluslararası arenada tartışmalara sebep olmaktadır.
Kafkasya Cephesi'nin Sonuçları:
- Sarıkamış Harekâtı’nda büyük kayıplar verildi.
- Osmanlı, Brest-Litovsk Antlaşması ile Kars, Ardahan ve Batum'u geri aldı.
- Rusya'nın savaştan çekilmesi, bölgedeki Rus işgalini sona erdirdi.
- Ermeni sorunu uluslararası bir boyut kazandı.
Özet:
- Kafkasya Cephesi, Osmanlı'nın hem başarılar hem de büyük trajediler yaşadığı bir cephe olmuştur.
- Mustafa Kemal'in cephedeki başarıları, ilerleyen yıllarda onun liderlik yeteneklerini bir kez daha ortaya koymuştur.
- Sarıkamış Harekâtı, Osmanlı ordusunun planlama ve hazırlık eksikliklerinin ortaya çıktığı bir harekât olarak tarihe geçmiştir.
Yorumlar
Yorum Gönder