KANUNLARIN YAPILMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ
KANUNLARIN YAPILMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ
1. Kanun Teklifinin Hazırlanması:
- Kanun Teklifini Kimler Verebilir?
- Kanun tekliflerini milletvekilleri verebilir. Hükûmetin kanun teklif etme yetkisi 2018 Anayasa Değişikliği ile kaldırılmıştır.
- Teklif İçin Kaç Kişi Gereklidir?
- Bir kanun teklifi için tek bir milletvekilinin imzası yeterlidir.
2. Kanun Teklifinin Meclis Süreci:
-
Meclis Başkanlığına Sunulması:
- Hazırlanan kanun teklifi, Meclis Başkanlığına sunulur.
-
İlgili Komisyona Gönderme:
- Meclis Başkanlığı, teklifi uygun gördüğü komisyona iletir.
-
Komisyon Aşaması:
- Komisyon, kanun teklifini en geç 45 gün içinde görüşerek bir rapor hazırlar ve Meclis Başkanlığına sunar.
- Komisyonun raporunda değişiklikler yapma, kabul etme veya reddetme yetkisi vardır.
-
Genel Kurul Görüşmesi:
- Komisyon raporu Meclis Başkanlığı tarafından Genel Kurul'a gönderilir.
- Genel Kurul'da kanun teklifi üzerinde görüşmeler yapılır, değişiklik önergeleri sunulabilir.
3. Kanunun Kabulü:
- Toplantı Yeter Sayısı:
- Kanun teklifinin görüşülebilmesi için en az 200 milletvekili Meclis’te bulunmalıdır.
- Kabul İçin Gerekli Oy:
- Kanunun kabul edilmesi için toplantıya katılanların salt çoğunluğu gerekir.
- Ancak kabul edilen kanunun geçerli sayılması için 151 oydan az olmaması gerekir.
- Reddedilen Kanunlar:
- TBMM tarafından reddedilen kanun teklifleri, aynı yasama dönemi içinde tekrar Meclise sunulamaz.
- Ancak, tekrar sunulabilmesi için en az 1 yıl geçmesi gerekmektedir.
4. Cumhurbaşkanının Onayı:
- Cumhurbaşkanının Yetkileri:
- TBMM’de kabul edilen kanunlar, Cumhurbaşkanı tarafından 15 gün içinde yayımlanır.
- Cumhurbaşkanı, kanunu geri gönderme (veto) hakkına sahiptir.
- Kanunun Yeniden Görüşülmesi:
- Cumhurbaşkanının geri gönderdiği kanun, TBMM'de yeniden görüşülür.
- Eğer 301 oyla tekrar kabul edilirse, Cumhurbaşkanı kanunu yayımlamak zorundadır.
- Geri Gönderilemeyen Tek Kanun:
- Bütçe kanunları, Cumhurbaşkanı tarafından TBMM’ye geri gönderilemez.
- Bütçe Kanunu:
- Cumhurbaşkanı, bütçe kanununu mali yılbaşından en az 75 gün önce TBMM’ye sunar.
5. Kanunun Yürürlüğe Girmesi:
- Resmi Gazete:
- Kanunlar, Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girer.
- Kanunda özel bir yürürlük tarihi belirtilmişse, o tarihte yürürlüğe girer.
6. Nitelikli Çoğunluk Gerektiren Kanunlar:
- Af Kanunları:
- TBMM’de nitelikli çoğunluk gerektiren tek kanun türü af kanunlarıdır.
- Af kanunları için 360 milletvekilinin onayı gerekir.
ÖZET TABLO:
Aşama | Kim Tarafından? | Süreler / Şartlar |
---|---|---|
Kanun Teklifini Hazırlama | Milletvekili | Tek bir milletvekili yeterlidir. |
Meclis Başkanlığına Sunma | Milletvekili | Meclis Başkanlığına sunulur. |
Komisyona Gönderme | Meclis Başkanlığı | En geç 45 gün içinde rapor hazırlanır. |
Genel Kurulda Görüşme | Meclis Genel Kurulu | 200 milletvekili toplantı yeter sayısı. |
Kabul Edilme Şartı | Meclis Genel Kurulu | Salt çoğunluk (en az 151 oy) |
Cumhurbaşkanına Sunma | TBMM | Cumhurbaşkanının onayı gerekir. |
Cumhurbaşkanının Veto Yetkisi | Cumhurbaşkanı | 301 oyla veto aşılar. |
Yürürlüğe Girme | Resmi Gazete | Yayım tarihi veya belirtilen tarih. |
ÖNEMLİ NOTLAR:
- Af Kanunları: Nitelikli çoğunluk gerektirir.
- Bütçe Kanunları: Cumhurbaşkanına geri gönderilemez.
- Veto Edilen Kanunlar: 301 oyla tekrar kabul edilirse Cumhurbaşkanı yayımlar.
Yorumlar
Yorum Gönder