Milli Varlığa Zararlı Cemiyetler

 

Milli Varlığa Zararlı Cemiyetler

Milli Mücadele döneminde, işgaller ve Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecinde kurulan bazı cemiyetler, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesine zarar vermiştir. Bu cemiyetler, işgal güçleriyle iş birliği yapmış, bağımsızlık hareketine karşı çıkmış veya ayrılıkçı faaliyetlerde bulunmuşlardır.

Milli Varlığa Zararlı Cemiyetlerin Genel Özellikleri:

• Amaç: Osmanlı Devleti'nin dağılması sürecinde işgalci devletlerle iş birliği yapmak veya ayrılıkçı hedeflere ulaşmak.
• Destek: Genellikle işgalci devletler veya azınlıklar tarafından desteklenmiştir.
• Karşıtlık: Milli Mücadele'ye karşı çıkmış ve Kurtuluş Savaşı’nı engellemeye çalışmışlardır.
• İş Birliği: İşgal güçleriyle iş birliği yaparak Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini zayıflatmayı amaçlamışlardır.

Milli Varlığa Zararlı Cemiyetler ve Özellikleri:

1. Nigehban Cemiyeti

• Kurucular: Asker kaçakları.
• Amaç: Milli Mücadele'yi zayıflatmak ve asker kaçaklarını örgütlemek.
• Özellik: Milli mücadeleye karşı olan kişilerden oluşmuştur.

2. Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası

• Görüş: Ülkenin kurtuluşunun ancak padişah ve halifenin emirlerine uymakla mümkün olacağını savunmuşlardır.
• Özellik: Milli Mücadele'ye karşı çıkmış, İstanbul Hükümeti'nin yanında yer almıştır.
• Destek: İşgal devletlerinin güdümünde hareket etmiştir.

3. Hürriyet ve İtilaf Fırkası

• Amaç: Milli Mücadele’ye karşı çıkmak ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin etkisini kırmak.
• Özellik: Kurtuluş Savaşı’na cephe almış, işgal güçleriyle iş birliği yapmıştır.
• Destek: İstanbul Hükümeti ve İngilizler tarafından desteklenmiştir.

4. İngiliz Muhipleri Cemiyeti

• Amaç: İngiltere’nin himayesine girerek kurtuluşu sağlamak.
• Kurucular: Aralarında devlet adamları ve aydınlar bulunmaktadır.
• Özellik: İngiliz sömürgesi olmayı kurtuluş olarak görmüşlerdir.
• Destek: İngiliz işgal yönetimi tarafından desteklenmiştir.

5. Wilson Prensipleri Cemiyeti

• Amaç: ABD'nin himayesine girerek kurtuluşu sağlamak.
• Görüş: Wilson İlkeleri'ni benimsemek gerektiğini savunmuştur.
• Özellik: Amerikan mandası altında bir kurtuluş arayışı içindedirler.
• Destek: ABD'nin etkisiyle hareket etmişlerdir.

6. İslam Teali Cemiyeti

• Amaç: Kurtuluşun ancak İslam kurallarına uyarak ve halifeye bağlı kalarak sağlanabileceğini savunmak.
• Özellik: Milli Mücadele'ye karşı çıkmış, halifeye bağlılığı ön plana almıştır.
• Destek: İstanbul Hükümeti ve işgal güçlerinin desteğini almıştır.

7. Kürt Teali Cemiyeti

• Amaç: Güneydoğu Anadolu’da bağımsız bir Kürt devleti kurmak.
• Özellik: Bölgedeki Kürtleri ayrılıkçı bir hareketin parçası haline getirmeye çalışmıştır.
• Destek: İngiltere ve Fransız işgal güçleriyle iş birliği yapmıştır.

8. Mavri Mira Cemiyeti (Kara Gün)

• Amaç: Megali İdea hayalini gerçekleştirmek, yani Bizans İmparatorluğu'nu yeniden kurmak.
• Kurucular: Rumlar tarafından kurulmuştur.
• Özellik: İzmir ve çevresindeki Rum nüfusu örgütleyerek ayrılıkçı faaliyetler yürütmüştür.
• Destek: Yunanistan ve İngiltere'den destek almıştır.

9. Pontus Rum Cemiyeti

• Amaç: Karadeniz'de bir Pontus Rum Devleti kurmak.
• Özellik: Karadeniz bölgesinde Rum nüfusunu harekete geçirerek isyanlar çıkarmıştır.
• Destek: Yunanistan ve işgalci devletlerin desteğiyle faaliyet göstermiştir.

10. Taşnak ve Hınçak Cemiyetleri

• Kurucular: Ermeniler tarafından kurulmuştur.
• Amaç: Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermeni devleti kurmak.
• Özellik: Doğu Anadolu’daki Türk halkına yönelik katliamlar düzenlemişlerdir.
• Destek: Rusya ve işgalci güçlerin desteğini almışlardır.

Milli Varlığa Zararlı Cemiyetlerin Sonuçları:

• Milli Mücadele'nin başarıya ulaşmasını zorlaştırmış, işgalleri meşrulaştırmaya çalışmışlardır.
• Anadolu halkının moralini bozmuş, bağımsızlık mücadelesine zarar vermişlerdir.
• İşgalci devletlerin işgallerini ve sömürgeci politikalarını kolaylaştırmaya hizmet etmişlerdir.
• Mustafa Kemal ve Milli Mücadele yanlılarının bu zararlı cemiyetlerle mücadele etmesi gerekmektedir.