Moskova Antlaşması

 

Moskova Antlaşması (16 Mart 1921)

Genel Bilgiler:

• TBMM ile Sovyet Rusya arasında imzalanmıştır.
• TBMM’nin uluslararası alanda elde ettiği ilk büyük diplomatik başarı olarak kabul edilir.
• TBMM ve Misak-ı Milli (Ulusal Ant) ilk defa büyük bir devlet tarafından resmen tanınmıştır.
• Antlaşma, I. İnönü Savaşı’nın ardından imzalanmıştır ve Türkiye'nin dış politikada önemli bir kazanımıdır.

Antlaşmanın Maddeleri:

1. Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusyası arasında yapılan antlaşmalar geçersiz sayılmıştır.
2. İki taraftan biri, karşı tarafın tanımadığı bir antlaşmayı geçersiz sayacaktır.
3. Sovyet Rusya kapitülasyonlardan vazgeçmiştir.
4. Batum, Gürcistan'a bırakılmış ve bu durum Misak-ı Milli'den verilen ilk taviz olarak kabul edilmiştir.
5. TBMM, büyük bir Avrupa devleti tarafından resmen tanınmıştır.
6. Türkiye ile Sovyet Rusya arasında siyasi, askeri ve ekonomik iş birliği geliştirilmiştir.

Moskova Antlaşması’nın Önemi:

• TBMM’nin uluslararası alandaki ilk diplomatik başarısıdır ve meşruiyet kazanmıştır.
• Sovyet Rusya, TBMM'nin varlığını ve Misak-ı Milli’yi tanıyan ilk büyük devlet olmuştur.
• Türkiye'nin batıdaki düşmanlarına karşı Sovyet desteğini sağlamıştır.
• Batum’un Gürcistan’a bırakılması, Misak-ı Milli’den verilen ilk tavizdir.
• Sovyet Rusya ile kurulan dostluk, Türkiye'nin İtilaf Devletlerine karşı elini güçlendirmiştir.

Moskova Antlaşması’nın Sonuçları:

• İtilaf Devletleri, TBMM’nin varlığını daha ciddi bir şekilde dikkate almıştır.
• Türkiye'nin doğu sınırının güvenliği sağlanmış ve Sovyet desteği ile Milli Mücadele güçlenmiştir.
• Batum'un bırakılması, gelecekte Kars Antlaşması ile kesinleşmiştir.
• Türkiye’nin Sovyetlerle kurduğu ittifak, Lozan Antlaşması sürecinde de etkili olmuştur.