Nüfus Mübadelesi Sorunu
Nüfus Mübadelesi Sorunu
Nüfus Mübadelesinin Kökeni:
- Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923) çerçevesinde Türkiye ve Yunanistan arasında, karşılıklı olarak Türk ve Rum nüfuslarının zorunlu göçü kararı alınmıştır.
- Mübadele kararı, Batı Trakya'daki Türkler ve İstanbul'daki Rumlar hariç tutulmak kaydıyla uygulanmıştır.
- Bu süreç, iki ülke arasındaki tarihsel ve sosyal gerginlikler nedeniyle karmaşık hale gelmiştir.
Yunanistan'ın Talepleri:
-
İstanbul'daki Rumlar:
- Yunanistan, İstanbul'da daha fazla Rum'un kalmasını talep etti.
- Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan önce geçici olarak İstanbul'a gelen Rumları mübadele kapsamı dışında tutmak istedi.
-
Batı Trakya Türkleri:
- Yunanistan, Batı Trakya'daki Türklerin bölgeye Balkan Savaşları sırasında geldiğini iddia ederek onların da mübadeleye dahil edilmesini istedi.
Türkiye'nin Tutumu:
- Yunanistan’ın taleplerine karşı çıkmıştır.
- Lozan'da belirlenen şartların uygulanmasını savunmuştur.
- İstanbul'daki Rumların mübadele dışında tutulması konusunu kabul etmemiştir.
Milletler Cemiyeti ve Sorunun Uluslararası Boyutu:
- Sorun, iki ülkenin anlaşmazlığı sonucu Milletler Cemiyeti'ne taşındı.
- Ancak çıkan sonuç, ne Türkiye'yi ne de Yunanistan'ı memnun etmiştir.
- İki ülke arasındaki ilişkiler, 1930 yılına kadar gerginliğini korumuştur.
Sorunun Çözümü:
- 1930 Atina Antlaşması:
- Taraflar arasındaki sorunların büyük kısmı çözüme kavuşturuldu.
- Nüfus Mübadelesi Antlaşması ile mübadeleye dahil edilecek kişiler netleştirildi.
- Ankara'da yapılan Nüfus Mübadelesi Antlaşması ile sorun büyük oranda sona erdi.
Nüfus Mübadelesinin Sonuçları:
- Demografik değişiklikler: Türkiye'nin bazı bölgelerinde yerleşim yoğunluğu değişmiştir.
- Ekonomik ve sosyal etkiler: Göç eden nüfuslar ekonomik sıkıntılar yaşamış, sosyo-kültürel uyum problemleri ortaya çıkmıştır.
- İki ülke ilişkilerinde normalleşme: 1930 Antlaşması ile iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler iyileşmeye başlamıştır.
KPSS İçin Önemli Notlar:
- Lozan Antlaşması: Mübadele kararı bu antlaşmada alınmıştır.
- Milletler Cemiyeti: Sorun burada çözülememiştir.
- 1930 Atina ve Ankara Antlaşmaları: Sorunun çözümünde belirleyici olmuştur.
- İstanbul'daki Rumlar ve Batı Trakya Türkleri: Mübadele dışında bırakılan gruplardır.
Yorumlar
Yorum Gönder