Sevr Barış Antlaşması

 

Sevr Barış Antlaşması

Sevr Antlaşması, I. Dünya Savaşı'ndan sonra İtilaf Devletleri'nin Osmanlı Devleti'ne dayattığı ve Osmanlı Devleti'nin resmen sona ermesini öngören bir antlaşmadır. Ancak Millî Mücadele'nin başarısı sayesinde bu antlaşma hiçbir zaman yürürlüğe girmemiştir.

Sevr Antlaşması'nın Önemi ve Sonuçları:

• Osmanlı Devleti'nin imzaladığı son antlaşma olarak tarihe geçmiştir.
• Millî Mücadele'nin zaferle sonuçlanmasıyla uygulanamamış ve geçerliliğini yitirmiştir.
• Mondros Ateşkes Antlaşması sonrası işgalleri yasal hale getirmeyi amaçlamıştır.
• 1923'te imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile tamamen geçersiz hale gelmiştir.

Sevr Antlaşması'nın Maddeleri:

1. Toprak Kayıpları:

• Mardin, Urfa, Antep ve Suriye Fransa'ya bırakılacaktır.
• Doğu Trakya, Batı Anadolu ve Ege Adaları Yunanistan'a verilecektir.
• Batı Anadolu'nun bir kısmı İtalya'ya bırakılacaktır.
• Orta Doğu toprakları İngiltere ve Fransa'nın kontrolüne geçecektir.

2. Askerî Hükümler:

• Osmanlı ordusunun asker sayısı 50.700 ile sınırlandırılacaktır.
• Zorunlu askerlik kaldırılacaktır.
• Osmanlı Devleti, savaş tazminatı ödeyecektir.
• Deniz kuvvetleri ve donanma kısıtlanacaktır.

3. Ekonomik ve Hukuki Hükümler:

• Kapitülasyonlar tüm İtilaf Devletleri için geçerli olacaktır.
• Osmanlı Devleti'nin ekonomik bağımsızlığı sona erdirilecek, maliye İtilaf Devletleri'nin kontrolünde olacaktır.
• Osmanlı Devleti'nin dış borçlarını ödeyebilmesi için mali kontrol kurulacaktır.

4. Boğazlar:

• Boğazlar, uluslararası bir komisyon tarafından yönetilecektir.
• Boğazlar, tüm devletlerin savaş ve ticaret gemilerine açık olacaktır.
• İstanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti olarak kalacak ancak işgal tehdidi altında olacaktır.

5. Azınlıklar ve Yeni Devletler:

• Osmanlı topraklarında yaşayan azınlıklara geniş haklar ve ayrıcalıklar tanınacaktır.
• Ermeni Devleti ve Kürdistan Devleti kurulması planlanmıştır.

Sevr Antlaşması'nın Osmanlı ve Türk Milleti Açısından Etkileri:

• Antlaşmanın şartları Osmanlı Devleti'nin fiilen sona ermesi anlamına gelmektedir.
• Millî Mücadele'nin meşruiyetini artırmış ve halkın mücadeleye desteğini güçlendirmiştir.
• Anadolu halkında toprak bütünlüğünü koruma bilincini artırmış ve Kurtuluş Savaşı'nın haklılığını pekiştirmiştir.
• TBMM'nin açılması ve Millî Mücadele'nin başarıya ulaşması, Sevr'i geçersiz kılmıştır.