Sivas Kongresi

 

Sivas Kongresi (4 - 11 Eylül 1919)

Sivas Kongresi, Milli Mücadele'nin ulusal çapta yapılan en geniş katılımlı kongresidir. Erzurum Kongresi'nin devamı niteliğindedir ancak kararları daha kapsamlı ve ulusal düzeydedir. Bu kongre, milli birliğin sağlanması ve bağımsızlık mücadelesinin güçlü bir şekilde örgütlenmesi açısından büyük önem taşır.

Sivas Kongresi'nin Toplanma Amacı:

• Tüm işgallere karşı milletin birlikte hareket etmesini sağlamak.
• Erzurum Kongresi’nde alınan kararları genişletmek ve ulusal hale getirmek.
• Milli Mücadele'nin programını belirleyerek halkın desteğini almak.
• Manda ve himaye fikirlerine karşı kesin bir duruş sergilemek.

Sivas Kongresi'nin Toplanma Şartları:

• Mustafa Kemal, kongrenin toplanması için Anadolu'da yoğun bir hazırlık yapmıştır.
• İstanbul Hükümeti, kongreyi engellemeye çalışmış ancak başarısız olmuştur.
• Temsil Heyeti, kongrenin toplanma sürecinde önemli bir rol üstlenmiştir.
• Tüm yurttan seçilmiş temsilciler katılmıştır. Bu durum kongrenin ulusal niteliğini göstermektedir.

Sivas Kongresi'nin Maddeleri:

1. Manda ve Himaye kesin olarak reddedilmiştir.
   • Bağımsızlık ve ulusal egemenlik ilkeleri güçlü bir şekilde vurgulanmıştır.
2. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında tüm yararlı cemiyetler birleştirilmiştir.
   • Milli birlik ve beraberlik sağlanmış, bölgesel hareketler ulusal bir yapıya dönüştürülmüştür.
3. İrade-i Milliye adıyla bir gazete çıkarılmıştır.
   • Milli Mücadele'nin fikirlerini yaymak, halkı bilinçlendirmek ve propaganda yapmak amacıyla çıkarılmıştır.
4. Batı Cephesi komutanlığına Ali Fuat Cebesoy atanmıştır.
   • Bu atama, Temsil Heyeti'nin yürütme yetkisini kullandığını gösterir.
5. Erzurum Kongresi kararları genişletilerek kabul edilmiştir.
   • Erzurum Kongresi'nin bölgesel niteliği, Sivas Kongresi'nde ulusal hale gelmiştir.
6. Temsil Heyeti’nin tüm yurdu temsil etmesi kararlaştırıldı.
   • Temsil Heyeti'nin yetki alanı genişletilerek, milli mücadelenin merkezi bir otoritesi oluşturulmuştur.
7. İstanbul Hükümeti ile resmi iletişim kesilmiştir.
   • İstanbul Hükümeti'nin otoritesi reddedilmiş, milli iradenin önemi vurgulanmıştır.
8. Damat Ferit Paşa istifa etmiş, yerine Ali Rıza Paşa Hükümeti kurulmuştur.
   • Temsil Heyeti'nin siyasi başarısı olarak kabul edilir.

Sivas Kongresi'nin Önemi ve Sonuçları:

• Milli birliğin sağlanmasında ve halkın direnişe katılmasında büyük rol oynamıştır.
• Manda ve himaye fikri tamamen reddedilmiş, bağımsızlık mücadelesinin temeli güçlenmiştir.
• Mustafa Kemal, milli mücadelenin lideri olarak halk tarafından daha da benimsenmiştir.
• Milli Mücadele'nin merkezi otoritesi olan Temsil Heyeti, İstanbul Hükümeti'nden daha etkili hale gelmiştir.
• Milli Mücadele'nin hedefleri netleşmiş, bağımsızlık için bütün milletin kararlılığı ortaya konmuştur.
• İstanbul Hükümeti'nin yetersizliği bir kez daha ortaya çıkmış, milli irade güç kazanmıştır.

Sivas Kongresi'nin Önemi:

• Ulusal bir kongre olup, tüm vatanı ilgilendiren kararlar almıştır.
• Milli Mücadele'nin merkezi bir yönetim yapısına kavuşmasını sağlamıştır.
• İstanbul Hükümeti'ne rağmen milli iradenin etkin hale geldiğini göstermiştir.
• Mustafa Kemal'in liderliği kesinleşmiş ve halkın desteğiyle daha güçlü bir yapı kurulmuştur.