Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (TCF)
Kuruluşu ve Genel Özellikleri:
- Kuruluş Tarihi: 17 Kasım 1924
- Kurucu Kadro: Kazım Karabekir, Rauf Orbay, Dr. Adnan Adıvar, Refet Bele, Ali Fuat Cebesoy gibi Kurtuluş Savaşı'nın önemli komutanları tarafından kurulmuştur.
- İlk Muhalefet Partisi: Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisidir.
- Amacı: Hükümetin bazı politikalarına eleştiriler getirmek, çok partili hayata geçişi sağlamak ve demokrasiye katkıda bulunmak.
Partinin Savunduğu İlkeler ve Politikalar:
- Tek Dereceli Seçim Sistemi: Halkın daha doğrudan ve demokratik bir şekilde yönetime katılmasını savunmuştur.
- Ekonomide Liberalizm: Devletin ekonomiye müdahalesine karşı çıkmış ve serbest piyasa ekonomisini desteklemiştir.
- Din ve İnanç Özgürlüğü: "Dini inançlara saygılıyız" şeklindeki söylemleriyle dikkat çekmiş, bu durum partinin laiklik karşıtı olduğu şeklinde algılanmıştır.
- Bireysel Özgürlükler: Daha fazla bireysel hak ve özgürlüklerin tanınmasını savunmuştur.
Kapatılma Süreci:
- Şeyh Sait İsyanı (1925):
- Şeyh Sait İsyanı'nın patlak vermesiyle hükümet, isyanın teşvik edilmesinde Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın etkili olduğunu iddia etmiştir.
- Takrir-i Sükûn Kanunu ile isyan bastırıldı ve ülke genelinde sert tedbirler alındı.
- 5 Haziran 1925’te parti kapatılmıştır.
KPSS İçin Önemli Notlar:
- Türkiye'nin ilk muhalefet partisidir.
- Çok partili hayata geçiş için ilk adım olarak kabul edilir.
- Ekonomide liberalizmi savunmuşlardır.
- Dini inançlara saygılı olduklarını belirtmeleri laiklik karşıtlığı olarak yorumlanmıştır.
- Şeyh Sait İsyanı nedeniyle kapatılmıştır.
- Kurucuları Kurtuluş Savaşı'nın önde gelen komutanlarıdır.
Yorumlar
Yorum Gönder